TELEX-nieuws
Sedert medio 1958 heeft Werkspoor-Utrecht een Telex-apparatuur in gebruik. Telex is een afkorting van de Engelse woorden Teleprinter Exchange. Wij zouden het verreschrijver kunnen noemen.
Aangeslotenen op de openbare telefoonnetten kunnen, wanneer zij de beschikking hebben over een telexinstallatie over hun telefoonlijn berichten uitwisselen. De machines bevatten een dubbele rol papier met carbon ertussen voor het ontvangen van de geseinde tekst.
Door de aanwezigheid van toetsenbord, wagen en afdrukapparaat is de overeenkomst met een schrijfmachine zeer groot. Voor de telex wordt gebruik gemaakt van het internationale seinalfabet nr. 2. de z.g.n. 7-eenheden code. Hiermede kunnen 32 verschillende groeperingen gemaakt worden. Deze 32 groeperingen zijn niet voldoende om alle letters, cijfers en leestekens over te brengen, daar er alleen al 26 letters zijn. Daarom wordt het hulpmiddel toegepast van wisseling van letters en cijfers. Het zal duidelijk zijn dat het bij een telex niet mogelijk is zowel kleine als hoofdletters over te brengen. Voor een van beide is slechts plaats.
Wat het technische gedeelte betreft in het kort het volgende: Bij de telex worden constant draaiende motoren gebruikt, waarvan het mechanisme telkens voor een omwenteling wordt gekoppeld. Dit komt hierop neer dat de zenderas en de ontvangeras, welke beide in rust verkeren als er niet geseind wordt, voor de overbrenging van een seinteken, telkens een omwenteling maken. Het commando aan de as van de ontvanger wordt gegeven door een stroomonderbreking die aan het eigenlijke teken vooraf gaat en „start-impuls’’ wordt genoemd. De duur van elke stroomzending is 20 milliseconde. De overbrenging van een teken duurt 7 x 20 millisec. of 140 millisec. Een minuut bevat 60.000 millisec, en er kunnen dus 428 tekens per minuut geseind worden.
De gemiddelde tiksnelheid bedraagt ongeveer 250 aanslagen per minuut terwijl de telex, zoals gezegd 428 aanslagen per minuut kan verwerken. De kosten van uitzending per telex worden berekend naar de tijdsduur van de uitzending. Om nu zo economisch mogelijk te werken is er naast de telex een bandopnameapparaat opgesteld. Het uit te zenden bericht wordt nu eerst op een bandje getikt en daarna in het bandopnameapparaat gestopt. Daarna pas wordt het bericht uitgezonden met een snelheid van ruim 400 aanslagen per minuut. Behalve voor korte berichten zal het bandopnameapparaat steeds gebruikt worden.
En nu het economische gedeelte. Normaal is telex goedkoper dan telefoon. Indien dus contact gezocht moet worden met een zaak welke telex heeft, verdient het aanbeveling van de telex gebruik te maken. Om b.v. dicht bij huis te blijven wordt er naar Amsterdam veel meer getelefoneerd dan getelext, hoewel er een wending ten goede komt. Toch wordt de telexverbinding met W.S.A. nog eens extra onder de aandacht gebracht, gezien dus de besparingsfactor. Bovendien wil de telexkamer U nog tegemoetkomen door de te verzenden mededeling in telexstijl om te werken. Men belle daartoe 444.
