Turkije
Yusuf Aykan
Yusuf werkte in een fabriek in Istanbul, toen hij merkte dat steeds meer collega’s vertrokken naar West-Europa. Dat leek hem ook wel wat. Hij schreef zich in bij een arbeidsbureau en kon na een tijd in Nederland terecht. Op zaterdag kwam hij aan; op maandagochtend kon hij al aan de slag bij de Demka als lasser en draaier. De taal was nog wel een uitdaging. Zijn werkbegeleider was een Pool; in het begin was er ook een tolk aanwezig. Yusuf keek in 2017 tevreden terug op zijn tijd bij de Demka, en vooral op het samenzijn met collega’s. Af en toe, in het koffiehuis, kwamen de herinneringen aan die tijd nog wel boven. ‘Mijn werk mis ik niet echt. Maar de omgeving van de fabriek, en de gezelligheid in de lunchpauzes bijvoorbeeld, nog wel’
Interview: U in de Wijk Zuilen en www.50jaargastarbeidersutrecht.nl
Yalcin Seyrek
Yalcin Seyrek kwam in 1971 naar Nederland. Hij kwam, zoals veel Turken, in dienst bij de Demka. Seyrek werd ‘pomphuizendraaier’. Yalcin: ‘Het was erg slecht voor je rug. Het zware werk gebeurde door de buitenlanders.’ Aanvankelijk woonde hij op kamers, met drie andere gastarbeiders. Later verhuisde hij naar de Bessemerlaan. Veel vrije tijd was er niet, met alle ploegendiensten. Toch ging hij met zijn vrouw iedere week naar een Turkse film. Ook op het werk werd hij regelmatig met zijn thuisland geconfronteerd. ‘Op een gegeven zei een collega; we maken nu onderdelen voor de Galatabrug in Instanboel! Dat was wel mooi.’
Uit de documentaire ‘Sporen van Staal’
Çelal Çengel
Çelal Çengel groeide op in Turkije, vlakbij Istanbul. Hij trouwde en kreeg vijf kinderen. In oktober 1963 kwam hij naar Nederland. Hij kwam terecht in een kosthuis aan de Amsterdamsestraatweg. Na een zoektocht langs diverse bedrijven nam Werkspoor in hem dienst. Daar bekwaamde hij zich als lasser, al kostte het aanvankelijk moeite om een lascursus te kunnen volgen in het bedrijf. De film ‘Zo zijn onze manieren’ toont prachtige beelden van Çelal Çengel. We zien onder andere een bezoek aan de huisarts van het hele gezin, begeleid door ‘tante Annie’, die zich over de familie had ontfermd. In de latere video van U in de Wijk Zuilen zien we dochter Melek Turfanda Çengel die samen met ‘tante’ Annie van der Ham herinneringen ophaalt en terugkeert naar haar ouderlijk huis.
Uit: ‘Zo zijn onze manieren’ (VARA) en portret van Melek Turfanda Cengel en ‘tante Annie’, gemaakt door U in de Wijk Zuilen, www.50jaargastarbeidersUtrecht.nl
Terug naar de overzichtpagina van de online tentoonstelling Kleurrijk & geworteld.