De Van Egmontkade

De graaf van Hoorne behoorde met de graaf van Egmont en Willem van Oranje tot de belangrijkste edelen die in conflict geraakten met de Spaanse overheersing van de Nederlanden.

Voor de beide graven eindigde het hoog opgelopen conflict met een onder invloed van de Spaanse landvoogd Alva uitgesproken doodvonnis. In 1568 werden de graven op de Grote Markt te Brussel onthoofd. Willem van Oranje ontsprong dit lot door bijtijds te vluchten. Dit alles wordt wel gezien als het begin van de opstand tegen Spanje.

De Van Egmont’kade’ is onderdeel van de zogenoemde ‘stemvork’, een geliefd ontwerp van Berlage. Hij ontwierp, samen met de directeur Openbare Werken Holsboer, een stedenbouwkundig plan voor Utrecht. Langs invalswegen kwam een watergang. Rond 1953 werd deze watergang vanwege de overlast van vuil (waar onder andere ratten op afkwamen) gedempt. – de overige wegen van deze stemvork waren de Royaards van den Hamkade, Laan van Chartroise en de Van Hoornekade.

Om een beeld te krijgen van de geschiedenis van de Van Egmontkade gebruiken we de Stratengids 1940. Hierin staan per straat de huisnummers, de naam van de hoofdbewoner en zijn of haar beroep. Deze gegevens zijn aangevuld met advertenties en andere boekwerkjes. We lopen een denkbeeldige wandeling in de periode 1938-’39 over de Van Egmontkade vanaf de Marnixlaan.

We starten aan de oneven kant waar op nummer 1 het kantoor van woningbouwvereniging ‘Utrecht’ zat.

De gids geeft op nummer 2 aan dat hier de melkhandel zat van H. van Engelen. Op nummer 4 zat Schippers met de verkoop van huishoudelijke artikelen. In 1937 was in dit pand een evangelisch-lutherse kerk gehuisvest en later verhuurde Van der Theems deze ruimte voor feesten en partijen en begon een dansschool.

Naast dit kerkgebouw zat een winkel van de Utrechtse Coöperatie ‘Voorwaarts’ onder leiding van H. van de Boogert. Zijn buurman was sigarenwinkelier H.G.J. de Vos op nummer 8. Op nummer 12 kwamen we bij de melkhandel van de heer G. Bijvank, de opvolger van J. Visser die hier eerst een melkwinkel had.

Op nummer 14 zat slager D. van Basten.

We steken de Cornelis Mertenssstraat over en passeren een rij woningen. Op de hoek van de Hubert Duyfhuysstraat zat schoenmaker J. Wiechers. Aan de overkant zat de ‘wasscherij’ van Jasper. De rij woningen zet zich voort tot de volgende zijstraat, de Johannes Gerobulusstraat. Hier had Van Doorn een handel in kruidenierswaren. Het echtpaar Klaarenbeek nam de zaak over en maakte er met hard werken een grote zelfbedieningszaak van. Na de Tweede Wereldoorlog werd het een echte supermarkt, eerst onder de naam Simon de Wit, later een filiaal van Albert Heijn.

Zo’n groei begint vaak klein en met hard werken: Klaarenbeek organiseerde vanuit zijn eerste winkel Sinterklaasfeesten. Alle kinderen in de buurt mochten komen en werden verrast met een lekkernij. Daardoor kreeg hij veel goodwill bij de omwonenden.

Aan de overkant van de Johannes Gerobulusstraat stond Schippers zijn huishoudelijke producten aan te prijzen. Hier kwam eind 1937 H.H. Smit bromfietsen verkopen aan de inwoners van Zuilen, Cyclestar en Berini, Smit was van alle merken thuis. U kon in de beginperiode bij hem ook terecht voor ijzerwaren, radio’s, elektra en fietsen. Bovendien verkocht Smit u ook graag de brandstoffen voor uw rijwiel met hulpmotor.

Heel andere producten waren te koop bij Gerrit de Ruig op nummer 90. Hij verkocht volgens een advertentie in 1926 roomijs. ‘U kent hem! Let op de witte wagen!!’ Zo belandden we bij nummer 96 waar Lucassen te boek stond als sigarenwinkelier. Deze winkel zat op de hoek van de Sweder van Zuylenweg.

Vanaf de overzijde van de Van Egmontkade heeft de heer de Vos een foto gemaakt in 1948. Links is de Coöperatie ‘Uco’ te zien (voorheen ‘Voorwaarts’ van de Rode Bouw). Op de etalageruit van De winkel van de Vos hangt een poster voor de volgende voetbalwedstrijd. Op zondagmiddag (zaterdags werden geen eredivisiewedstrijden gespeeld) stond het vaak zwart van de voetballiefhebbers die naar de – op schoolborden met krijt geschreven – voetbaluitslagen kwamen kijken en de resultaten nog even werden bespraken.

Rechts nog het hekwerk om te voorkomen dat u in het water van de middenberm terecht komt.

Meer weten over de Van Egmontkade en/of Zuilen: www.museumvanzuilen.nl

Voor meer informatie over 100 jaar woningbouw in Zuilen: Bouwen voor de Buurt: bronnen