De Marnixlaan 2
Filips Marnix was Heer van St. Aldegonde, schrijver en dichter. Van hem wordt wel gezegd dat hij het Wilhelmus heeft geschreven, maar dit staat niet vast. Hij werd geboren in 1540 en overleed in 1598.
Om een beeld te krijgen van de geschiedenis van deze laan gebruiken we de Stratengids 1940, hierin staan per straat de huisnummers, de naam van de hoofdbewoner en zijn of haar beroep. In dat computerloze tijdperk, waren de gegevens gebaseerd op de periode 1938-’39. We lopen een denkbeeldige wandeling in deze periode over de Marnixlaan vanaf de Laan van Chartroise aan de oneven kant naar de Amsterdamsestraatweg.
De brede Marnixlaan was in het plan van het stedenbouwkundig ontwerp van Berlage en Holsboer bedoeld als onderdeel van eer rondweg om de stad. Door het ontbreken van een brug over de Vecht en een viaduct over het spoor bij de St.-Josephlaan was de Marnixlaan vooralsnog een rustige laan.
De Marnixlaan heeft dan nog de oude nummers. Omdat die nummers het bijna de hele Zuilense periode hebben uitgehouden, worden ze ook in deze beschrijving gebruikt, en waar nodig (als de gegevens bekend zijn) komt de huidige nummering erbij. De oude nummering wijkt soms sterk af met de huidige nummers. Deel 1 beschrijft een denkbeeldige wandeling aan de even zijde omstreeks 1940. Dit is Deel 2, een wandeling aan de oneven zijde.
We gaan op pad richting Amsterdamsestraatweg. Links van ons is grasveld. Op de hoek met de Laan van Chartroise staat nog een restant van het Kartuizerklooster ‘Nieuwlicht’.
Bij giftbrief van 24 februari 1392 schonk Aernout van Tricht, proost van de St.-Janskerk te Utrecht, een landgoed groot 20 morgen [een ‘morgen’ is een afstandsmaat: een stuk land waar men in één morgen omheen kan lopen], ‘Bloemendaal’ geheten, en gelegen buiten de Weerdpoort te Utrecht, om daarop een Kartuizerklooster te bouwen. In 1579 trokken de monniken zich terug en verspreidden zich over andere kloosters.
Op deze locatie werd vanaf 1940 een deel van het jeugdwerk van de Salvatorparochie in de Adriaan van Bergenstraat te Zuilen uitgevoerd.
Tot aan de Royaards van den Hamkade hadden we slechts uitzicht op de struikgewassen en bosschages langs de voetbalvelden van de voetbalverenigingen ‘Holland’ (Dos, Holland Stichtse Boys Combinatie (D.H.S.C.) en ‘H.M.S.’ Bij het laatste puntje van het sportterrein liepen we de grens met Zuilen over.
Op Marnixlaan 45 (oude nummering) kwamen we bij H. Steenma die hier een filiaal van een vishandel had. De eerstvolgende ondernemer aan deze kant van de Marnixlaan zat op nummer 31¹: het autobedrijf van B. van Zijl. Ernaast zat de kapsalon van J.J. Goeken die de opvolg(st)er was van ‘Maison Willy’. Aan de overkant kwamen we bij een winkel van de Coöperatie ‘Oostenburg’.
Doorgaand vonden we op nummer 21 het bloemenmagazijn van wed. C. van Dijk, terwijl daarnaast (op de nummers 15 tot 19) lampen en fietsen aangeschaft konden worden bij De Kampioen. Schoenmaker Van Londen kwam aan deze zijde op nummer 19 terecht. In 1932 zaten op nummer 15 de heren Rietveld met een handel in aardappelen, groenten en fruit.
Nóg eerder, in 1926, blijkt uit een advertentie dat Schulz en Van Heukelom op nummer 5 een kapsalon hadden.
En zo zijn we weer waar we begonnen: op de hoek met de Amsterdamsestraatweg.
De etalage van de winkel van schoenmaker Ab van Londen. De heer van Londen startte een schoenmakerij aan de Marnixlaan. Het is niet bekend op welk nummer. Na zijn huwelijk met Riek Arendse (21 oktober 1933) verhuisde hij naar het pand Marnixlaan 38f. Aan de straatzijde werd de schoenmakerij en aan de achterzijde de woning ingericht. In 1937 verhuisden zij naar de overkant en werden de panden 19 en 191 gehuurd. Het voorste gedeelte van dit perceel werd als winkel ingericht. De schoenmakerij was inmiddels uitgebreid met de verkoop van lederwaren: riemen, school- en boodschappentassen enzovoort. Achter de winkel was de werkplaats en het magazijn. De etalage is extra mooi in verband met een etalagewedstrijd die werd georganiseerd ter gelegenheid van de troonbestijging van koningin Juliana in 1948.
Meer weten over de Marnixlaan en/of Zuilen: www.museumvanzuilen.nl
Voor meer informatie over 100 jaar woningbouw in Zuilen: Bouwen voor de Buurt: bronnen