De Adriaan van Bergenstraat
Over Adriaan van Bergen: Tijdens de Tachtigjarige Oorlog bedenkt Adriaan van Bergen een list om in zijn turfschip, dat regelmatig Breda bevoorrade (de stad die door de Spanjaarden bezet was) soldaten te verstoppen. Prins Maurits belegerde in 1589 Breda met succes, omdat de 68 verstopte soldaten in het turfschip ‘s nachts van binnenuit de stadspoorten wisten te openen. Zo viel Breda in handen van prins Maurits.
Om een beeld te krijgen van de geschiedenis van deze straat gebruiken we de Stratengids 1940. Hierin staan per straat de huisnummers, de naam van de hoofdbewoner en zijn of haar beroep. Deze gegevens zijn aangevuld met advertenties en andere boekwerkjes. We lopen een denkbeeldige wandeling in de periode 1938-’39 over Adriaan van Bergenstraat vanaf de rotonde naar de Vecht.
De straat, aan de rand van de Geuzenwijk, lag slechts voor een deel op het grondgebied van Zuilen. Tijdens onze wandeling is in deze straat nog niet zo heel veel te zien. Dat komt mede omdat de bebouwing nog maar aan een zijde is. Later, na de Tweede Wereldoorlog, worden nog enkele woningen om de hoek van de Burgemeester van Tuyllkade gebouwd en nog veel later komen er appartementen aan deze straat te staan, maar dan is het al 2002.
Vanaf de rotonde de straat inlopend hadden we de huizen aan de rechterkant. Op dit eerste stukje voor de Koppestokstraat komen we bij de woning waar de heer en mevrouw Krachten woonden. De heer Krachten zong bij het Utrechts Byzantijns Koor.
Als we de Koppestokstraat oversteken en Adriaan blijven volgen, kwamen we op nummer 9 bij D.J. Meulenbelt’s sigarenmagazijn. Iets verder, op nummer 13, woonde slager A. Dorrestijn nog. Hij kwam later op de Wattlaan te wonen en had vele jaren zijn slagerij aan de Amsterdamsestraatweg 522. De laatste zelfstandig ondernemer vóór de grens met Utrecht zat op nummer 33. Dat was loodgieter Stoové jr. die in 1949 adverteerde met dit adres in het Zuilens Nieuwsblad. Het loodgietersbedrijf van Stoové verhuisde nog naar de Balderikstraat.
Over de kerken in de Adriaan van Bergenstraat
Al in 1934 werd voor de groeiende groep Rooms-katholieken in Utrecht-Noord een St.-Salvatorparochie opgericht. Deze werd voorlopig gehuisvest in een Noodkerk, die werd gebouwd op de hoek van de Adriaan van Bergenstraat en de Nicolaas Ruychaverstraat – voor de duidelijkheid noemen we dit Gebouw 1.
In 1962 werd de definitieve St.-Salvatorkerk aan de Adriaan van Bergenstraat in gebruik genomen, dat was op een deel van de straat dat nu Pionstraat heet: Gebouw 2.
Gebouw 1 werd vanaf dat moment in gebruik genomen door de zusters Augustinessen.
Nadat de zusters Augustinessen zich concentreerden in de kerk aan de Waterstraat, werd Gebouw 1 het Koptisch Orthodoxe centrum. Begin juli 1998 werd het kerkgebouw gekocht en genoemd naar de Martelaar de Heilige Mar-Guirguis en de Heilige Demiana.
Ongeveer vijftien jaar na de inwijding van de St.-Salvatorkerk bleek deze te groot voor het krimpende aantal kerkgangers en werd Gebouw 2 overgedragen aan de Christelijk Gereformeerde Gemeente, die uit de Eben Haëzerkerk (Gebouw 3) waren gegroeid.
Gebouw 3 bouwde men op de hoek van de Prinses Margrietstraat voor de Christelijk-Gereformeerden – samen met de Vrijgemaakten – in 1960.
Nadat de Vrijgemaakten elders gingen kerken trokken de Christelijk-Gereformeerden in Gebouw 2. Zestien jaar lang – van 1979 tot 1995 – heette de St.-Salvatorkerk (Gebouw 2) Eben Haëzerkerk. De Christelijk-Gereformeerden verlieten Gebouw 2 in 1995 en in 1998 werd het kerkgebouw gesloopt.
Gebouw 3 werd na het verlaten van de Christelijk-Gereformeerden een tijdlang Biljartcentrum, vergaderruimte, sportschool en welzijnslocatie.
Diverse bezuinigingsronden zorgden ervoor dat deze welzijnsinstellingen het gebouw moesten verlaten en nadat het enige tijd te koop heeft gestaan, werd Gebouw 3 op 15 december 2015 ingewijd als Chinees Boeddhistische tempel.
De St.-Salvatorkerk aan de Adriaan van Bergenstraat is in 1962 in gebruik genomen. Ongeveer vijftien jaar later werd het gebouw overgedragen aan de Christelijk Gereformeerde Gemeente.
Meer weten over Adriaan van Bergenstraat en/of Zuilen: www.museumvanzuilen.nl
Voor meer informatie over 100 jaar woningbouw in Zuilen: Bouwen voor de Buurt: bronnen