Boeken Deel 6 – DE GIETERIJ

‘…In 1922 werd de Gieterij van Werkspoor-Amsterdam wegens ruimtegebrek overgeplaatst naar ons bedrijf te Utrecht, ondanks het feit dat de meeste producten, die in de Gieterij worden vervaardigd, bestemd zijn voor Werkspoor-Amsterdam. Hoewel de Gieterij produceert voor W.S.A. en het gebouw reeds een 40 jaar op ons terrein staat, kennen honderden werknemers het alleen van buiten en weten zij weinig van de gieterij-techniek of van de wijze waarop een product tot stand komt. Belangrijke producten die worden gegoten zijn machineonderdelen voor dieselmotoren en algemene machinebouw. Deze worden naar W.S.A. vervoerd om daar verder te worden opgebouwd. Doch naast het werk voor W.S.A. worden ook gietstukken gemaakt voor derden.

Kortgeleden is een condensor met een diameter van 4.70 meter gemaakt voor de Hunze-centrale in Groningen. Hoe zo’n gietstuk tot stand komt en hoeveel werk daaraan is verbonden voor een vorm zover gereed is, dat er gegoten kan worden, willen we hier beknopt in woord en beeld toelichten.

Het gieterij-proces

Meestal wordt begonnen in de modelmakerij. Daar wordt een houten model gemaakt dat dienst doet als een soort mal waarnaar kan worden gevormd. Een vorm moet altijd in een zekere ruimte opgesloten zitten om de geweldige druk, die tijdens het gieten optreedt, tegen te houden. Bij klein werk is dit een metalen kast, bij grote stukken wordt de vorm in de grond opgebouwd in een zogenaamde put…