Vervuilde lucht in Zuilen. Maar dan moet het wel erg zijn! Het Utrechts Nieuwsblad deed op 6 augustus 1962 verslag van een ernstige vorm van luchtvervuiling:

Kuchend Zuilen wist kalmte te bewaren

Scherpe lucht drong zelfs huizen binnen

(Van een onzer verslaggevers)

DE PRIKKELENDE misselijkmakende vervuilde lucht van het chloorgas deed zondagavond de mensen vooral in de Utrechtse wijk Zuilen de straat opgaan. Enkele minuten nadat gas was ontsnapt uit een van de gebouwen van het Pegus in het industriegebied Lage Weide, zag men in verscheidene straten kuchende mensen in de deuren staan, elkaar vragend wat er aan de hand was.

Wij dachten eerst dat de buren de was in de chloor hadden gezet, en dat de fles was omgevallen, vertelt de heer K.A. Snijders, Muyskenweg 23. We deden de ramen dicht, maar de lucht werd hoe langer hoe scherper. Mijn vrouw kreeg tranende ogen en we begonnen allemaal te hoesten. Het was of onze longen ingedrukt werden.

OPSCHUDDING verwekten zondagavond de radiowagens van de Utrechtse politie in de woonwijk Zuilen, toen zij omriepen dat men er verstandig aan zou doen binnen te blijven en de ramen te sluiten. Het waren waarschuwingen tegen de wolk gifgas, die uit de richting van de Pegus op de wind vooral naar deze wijk dreef.

De mensen in de buurt van de Havenweg, de Bessemerlaan en de Muyskenweg hebben de meeste last van het chloorgas gehad. De wind nam de wolk mee over het Amsterdam Rijnkanaal. Het gas sloeg neer op de eerste straten langs het kanaal en verspreidde zich daarna over de rest van Utrecht-Noord. Het gas was toen al veel minder geconcentreerd.

Dat is de reden, waarom de meeste klachten kwamen uit de buurt die vlak langs het kanaal ligt. Toen de politie even na 10 uur de eerste meldingen kreeg, nam zij het zekere voor het onzekere. Enkele surveillanceauto’s werden de wijk ingestuurd. Om de vijf meter klonk het via de megafoon: Gaat naar binnen, sluit de ramen. Wie duizelig wordt of zich misselijk voelt worden moet zich in verbinding stellen met de GG en GD.

De GG en GD heeft vannacht en vanmorgen vroeg enkele telefoontjes gekregen van mensen die zich niet lekker voelen. Bij onderzoek bleek, dat zij geen tekenen vertoonden van benauwdheid die het karakteristieke gevolg is van teveel chloorgas.

Paniek ontstond er in Zuilen niet. Zodra men hoorde wat er aan de hand was, ging men naar binnen en bleef rustig wachten tot de lucht merkbaar beter in te ademen was. Daarom hebben in veel Zuilense huiskamers de lampen tot diep in de nacht gebrand.

Verwonderd

Velen hebben zich vanmorgen toen zij de nieuwsberichten voor de radio hoorden verwonderd afgevraagd waarom de politie in hun straat niet heeft gewaarschuwd. De politie is echter begonnen in die straten waar het meest gevaar voor gasvergiftiging bestond, dus in de straten in de onmiddellijke omgeving van het kanaal.

In de straten aan de noordzijde van de Amsterdamsestraatweg bijvoorbeeld was direct gevaar veel minder aanwezig, omdat het gas al minder geconcentreerd zou zijn wanneer het daar was gearriveerd.

Overigens heeft heel Zuilen hinder ondervonden van de gaslucht. Heel wat litertjes melk zijn opgedronken. Omdat men vermoedde dat er iets niet in de haak was deed men wat voor de hand lag en dronk men melk.

De Tuin van Kol werd later het Julianapark. Jan Kol III liet deze tuin aanleggen als volkstuin, met uitheemse dier- en plantensoorten. In 1907 ging de eerste spa in de grond. Veel mensen hadden nog nooit een andere soort vogel dan een kip of een mus gezien, laat staan een goudfazant. In 1965 werd nog een puzzeltocht uitgezet, een wandeling waarbij vragen werden gesteld aan de deelnemende wandelaar.

Heeft er nog iemand zo’n boekje bewaard???

Het Utrechts Nieuwsblad van 5 augustus 1965 schreef erover:

Met boekje in de hand het Juhanapark verkennen

Grootte hoofdprijs hangt af van het aantal deelnemers

(Van één onzer verslaggeefsters)

UTRECHT — Wat zou Lorre allemaal kunnen zeggen behalve koppie-kraauw? De twee meisjes die met het kleine broertje al heel vroeg in de morgen het Julianapark zijn ingetrokken vinden het machtig interessant. Met het blauwe boekje in de hand lopen zij het park door. Niet zo vlug als het kan, maar echt op hun gemak. Daar zorgt het boekje voor. Over bijna ieder laantje enperkje staan er vragen over in. Ook van de vele diersoorten moet het een en ander verteld worden.

Natuurspel Julianapark is een door plantsoenbescherming georganiseerde wedstrijd, die de hele zomer duurt. Tot 1 september kan men de fijne wandeling door het park maken, de vragen in het blauwe boekje beantwoorden en daarbij een heleboel genieten. Want het leuke van zo’n natuurspel is, dat je als bezoeker nu eens dingen ziet, waar je anders langs kijkt.

De papagaai in het Julianapark was een begrip. Tegenwoordig zijn dat de bierfestivals.

De Gemeenschapsraad werd na de annexatie aangesteld om de Zuilense belangen (zoals het moen houden van een kermis)  te verdedigen. In het Utrechts Nieuwsblad van 2 april 1963 werd verslag gedaan van een vergadering:

Gemeenschapsraad over scholenbouw in Zuilen

Instemming met voorstellen B. en W.

De leden van de Zuilense gemeenschapsraad hadden niet veel te zeggen tijdens de openbare zitting. Zij konden slechts woorden van lof laten horen over een aantal voorstellen van B. en W. Zo toonde secretaris J.J. Hoevelaken (chr. part.) zich bijzonder opgetogen dat de gemeenteraad binnenkort een krediet kan verlenen voor de bouw van een christelijke kleuterschool aan de C. van Maasdijkstraat. Eindelijk komt er schot in de bouw van kleuterscholen in Zuilen, vond hij. Eerst een rooms-katholieke, nu weer een christelijke. Dan is het wachten alleen nog op een openbare kleuterschool.

De opmerkingen, enige maanden geleden in de gemeenschapsraad gemaakt over de bouw van een kerk op het Theo Thijssenplein vlak bij de velden van Elinkwijk, hebben hun uitwerking niet gemist. B. en W. hebben dit voorstel teruggenomen en stellen nu voor deze kerk, die bestemd is voor de Kerk van Jezus Christus van de heiligen der laatste dagen, te bouwen op een terrein aan de Prinses Irenelaan. Door een wijziging in het bouwplan Nieuw Zuilen is deze plaats vrijgekomen.

Het Theo Thijssenplein zal voor het beoefenen van sport geschikt worden gemaakt en ’s winters zullen de kinderen op dit terrein kunnen schaatsen. Bovendien is er een plan tussen de Daalseweg en de Vecht een grote ijsbaan aan te leggen. De heren R. Lebbink (PvdA) en W.J. Vergeer (KVP) juichten deze plannen toe.

Aan de vereniging ’t Zand is vergunning verleend op 1 juni en dan van 3 tot en met 8 juni een kermis te houden op een terrein tussen Adriaan van Bergenstraat en Stauntonstraat. Het gemeentebestuur heeft belanghebbende verenigingen erop gewezen, dat het betreffende terrein binnen afzienbare tijd niet meer voor een kermis of iets dergelijks kan worden gebruikt. Wanneer rijksgoedkeuring is verkregen, wordt hierop een bijzondere lagere school gebouwd. De buurtvereniging Prinses Juliana mag op 31 juli en van 1 tot en met 3 augustus in de St.-Josephlaan ook de gebruikelijke kleine kermis organiseren. De gemeenschapsraad ging, na van deze gunstige plannen voor de wijk Zuilen kennis te hebben genomen, tot besloten zitting over.

De zweefmolen van de kermis op de St.-Josephlaan. Een jaarlijks terugkerend feest, totdat de rondweg een feit werd.

Een grotere brand in de Paardstraat van Het Schaakwijk, omdat de wonigen met elkaar in verbinding stonden. Is wel van geleerd. Het Utrechts Nieuwsblad van 2 augustus 1967 schreef erover:

OMSTREEKS het middaguur is een felle brand uitgebroken in een flatwoning aan de Paardstraat in de Zuilense wijk Schaakwijk. De flat brandde totaal uit. Ook twee flatwoningen er naast liepen zware schade op. In het pand Paardstraat 12, twee-hoog, waar de brand in een slaapkamer ontstond, was niemand thuis. De ouders zijn met vakantie en drie zoons waren niet thuis. Een buurjongen, de vijftienjarige Garry Boersma, ontdekte met een buurman de vlammen. De Utrechtse brandweer is met groot materiaal uitgerukt en kon omstreeks half een het sein ‘brand meester’ geven. De schade loopt in de duizenden guldens. (Zie ook onze stadspagina).

BRAND IN PAARDSTRAAT

Vuur snel uitgebreid ‘onjuiste’ bouw flatwoningen

Schade ruim f 100.000

(Van een onzer verslaggeefsters)

UTRECHT — De schade die woensdagmiddag is ontstaan bij de brand in de flatwoningen aan de Paardstraat wordt geraamd op honderdduizend gulden. Woensdagavond waren dakbedekkers bezig om zoveel mogelijk het dak te dichten boven de beschadigde woningen.

De heer J.A. Stolker, commandant van de Vrijwillige Brandweer, meent dat door de bouw van de flatwoningen de brand zich verder heeft kunnen uitbreiden dan noodzakelijk was geweest. „Destijds zijn de muren tussen de woningen iets te laag gehouden,” aldus de heer Stolker, „daardoor is er bij alle woningen een opening tussen het dak en het plafond van de kamers. De brand kon op die manier doortrekken naar de andere flats, zelfs tot de hoek.

Dat is er volgens mij de oorzaak van dat ook een tweede huis een prooi van de vlammen is geworden.” De brandweerlieden hebben in enkele flats het plafond moeten openbreken om te kijken hoe ver de brand al was doorgetrokken. Dit heeft de schade aanmerkelijk vergroot.

Over de oorzaak van de brand is nog niets met zekerheid bekend. Waarschijnlijk is deze, aldus de politie, ontstaan in de slaapkamer van de afwezige ouders van het gezin Peters. Er is die dag, volgens hun zoons, niemand in deze slaapkamer geweest. Ook de gordijnen waren gesloten. De enige mogelijkheid die nog overwogen wordt is kortsluiting. Het onderzoek wordt bemoeilijkt omdat de kamer totaal is uitgebrand en er slechts zwart geblakerde resten over zijn.

De bedrijfsbrandweer van Werkspoor die gisteren ook te hulp kwam, behoefde geen dienst te doen.

BOVEN DE ZWARTGEBLAKERDE resten in de uitgebrande flatwoningen aan de Paardstraat zijn al weer nieuwe balken aangebracht.

Het kwam vaker voor: koeien die (tijdelijk) aan de slacht wisten te ontsnappen door er vandoor te gaan. Menig Zuilenees beleefde een angstig moment als zo’n koe door de straten van Zuilen rende. Het slachthuis werd gesloten maar in het Utrechts Nieuwsblad van 1 augustus 1963 werd nog van zo’n ontsnapping verslag gedaan:

ONTSNAPT UIT SLACHTHUIS

Koeien forceerden uitstel van executie

Geen ontzag voor stop-politie

(Van een onzer verslaggevers)

Drie koeien, die vanmorgen in het openbaar slachthuis in Utrecht werden aangevoerd, hebben uitstel van executie geforceerd. Toen zij uit de veewagen werden gelaten, hebben zij kennelijk voorvoeld wat hun lot zou zijn. Om te bewijzen, dat zij nog lang niet levensmoe waren, verkozen zij de vrijheid…

Omstreeks half twaalf kwam een veewagen uit Houten met runderen voor de slacht. Twee koeien, die altijd in de weide hadden gestaan en geen stal gewend waren, werden bij het uitladen zenuwachtig. De chauffeur kon de beesten niet meer in bedwang houden — ook het touw om de horens waren de aspirant-vluchtelingen niet gewend — en de koeien verkozen de vrijheid. Van de Royaards van den Hamkade vluchtten zij via de Ahornstraat richting Rode Brug, daar zwenkten zij af naar de richting Ondiep, een spoor van kleine vernielingen achterlatend.

Uiteindelijk kwamen zij in de tuintjes tussen de Abraham Kuyperstraat en de Groen van Prinstererstraat terecht. Daar werden ook enkele oudere koeien gebracht, om de vluchtelingen tot rust te brengen. In de brandgang ontstond een worsteling. De mannen van het slachthuis hadden de grootste moeite de beesten aan te lijnen. Zelfs het ingrijpen van een agent met een rood spiegelei en het opschrift Stop-Politie had nauwelijks effect.

Na een lange worsteling is men er in geslaagd de vluchtelingen te overmeesteren. De verzekering heeft nu de tijdrovende taak de schade te registreren.

Het slachthuis aan de Amsterdamsestraatweg. De bomenrij van links naar rechts op de voorgrond markeren de straatweg. iets uit het midden naar rechts herkent u de drie nog bestaande gebouwen. Daarachter de slachterij, waar tegenwoordig de flats van De Plantage staan.

Piet Imbos was jarenlang dé sportverslaggever voor o.a. het Zuilens Nieuwsblad en later het Stadsblad. Hij blikt in dit bericht terug op de heer Walschots, een markante supporter van Elinkwijk. Dit artikel stond in De Elinkwijker van 31 juli 1961.

VAARWEL, TOON

Na een kortstondige ziekte overleed zaterdag 8 juli j.l. nog geheel onverwacht onze oud-voorzitter de heer A. Walschots.

Voor hen, die hem kende – en dat waren er honderden in onze kring – Toon Walschots. Toen in september 1947 de SVE werd heropgericht was Toon één der mannen, die zulks mee had helpen verwezenlijken. Het was dan ook beslist geen wonder dat Toon Walschots op deze her-oprichtingsvergadering werd benoemd tot voorzitter van de SVE. Negen jaar heeft hij de scepter over de SVE gezwaaid. Hij deed dat met zwier en een souplesse hem eigen.

Een kerel uit één stuk. Altijd vol humor en een geboren causeur. Ik kan me niet voorstellen dat Toon ook maar één enkele vijand zou hebben gehad. Daar was hij te goedmoedig en te humaan voor.

Een man, die alle goede eigenschappen in zicht verenigd zag. Kortom, een goed, een heel goed mens.

Zaterdag 8 juli ging er een schok door geheel Elinkwijk. Toon, de sterke, de man niet wist wat ziek zijn betekende, was niet meer.

Toen ik in 1956 de voorzittershamer uit zijn handen mocht overnemen en hem daarop mocht benoemen tot erelid van onze vereniging, wist ik dat er toch leegte was ontstaan. De SVE en Toon Walschots waren tezamen een begrip geworden. Het ene was bijna ondenkbaar zonder het ander. Maar al bouwde Toon daarna niet daadwerkelijk meer mee aan de opbouw van onze vereniging, hij bleef de grootst mogelijke belangstelling tonen voor ons wel en wee. Onze contactavonden waren ondenkbaar zonder Toon Walschots. Velen hebben menig gezellig uurtje met Toon rond de kaarttafel doorgebracht. Velen beschouwden zich een vriend van Walschots, maar Toon beschouwde nog vele meer als zijn vrienden.

Toon is nu echter niet meer. Hij laat een heel grote plaats in onze gelederen open. Maar ook Elinkwijk zal één van zijn trouwste supporters moeten missen. Hartstochtelijk kon hij zijn favorieten vanaf zijn vertrouwde tribune-plaats aanmoedigen. Vaak was het Toon, die ons voorging in het supporteren.

We zullen hem missen op onze contactavonden, op onze vergaderingen, maar vooral ook op de Elinkwijk-tribune.

Op 67-jarige leeftijd heeft hij het tijdelijke verwisseld met het eeuwige.

Woensdag 12 juli j.l. hebben wij afscheid genomen van onze Toon Walschots.

Mevrouw Walschots, het is ons waarschijnlijk niet gegeven u te troosten. Daar is dit enorme verlies te zwaar voor. In deze moeilijke dagen wil ik u echter toch, namens al Toon’s vrienden, sterkte, ja heel veel sterkte toewensen met dit ontstellend verlies. Wij weten wat voor een voorbeeldig echtgenoot uw Toon is geweest.

Ook zoon Anton en de beide dochters wensen wij de kracht om dit verlies te kunnen dragen. Toon Walschots, beste kerel, ik beloof je dat wij van de SVE je nagedachtenis in hoge ere zullen houden. We zullen je enorm missen.

Vaarwel Toon en rust in vrede.

P.C. IMBOS, voorzitter SVE.

De heer Walschots, méér dan een schoenmaker!

Er worden de laatste jaren nogal wat festivals georganiseerd in het Julianapark. Veel daarvan zijn wat het aantal decibellen betreft grensoverschrijdend., zeker voor de dieren die het park bevolken. Dan lijkt me een project ‘feestverlichting’ wel een verademing! Het haalde op 30 juli 1956 de krant, het Utrechts Nieuwsblad schreef erover:

Julianapark in sprookjessfeer

Muziek bij opening feestverlichting

Ook illuminatie park Oog-in-al

Woensdagavond 1 augustus wordt zoals wij reeds meldden, de feestverlichting in het Julianapark te Utrecht voor de eerste maal voor het publiek ontstoken. Indien de weersomstandigheden dit toelaten, ligt het in de bedoeling ook de feestverlichting in het park Oog-in-al op dezelfde avond in gebruik te stellen.

De ontsteking van de verlichting in het Julianapark zal met enig feestvertoon gepaard gaan. Het Zuilens Fanfare Corps zal van kwart voor negen tot kwart voor tien door Zuilen en Utrecht-noord trekken en vervolgens in de muziektent in het park tot ongeveer half elf concerteren.

De route welke het muziekkorps tijdens zijn muzikale wandeling zal maken luidt: 8.45 uur vertrek uit de Hanrathstraat, Van der Pekstraat, Adr. Mulderstraat, Swammerdamstraat, De Lessepsstraat, Muyskenweg, Bessemerlaan, St.-Ludgerusstraat, Edisonstraat, Sweder van Zuylenweg, Adriaan van Bergenstraat, Nic. Ruyghaverstraat, Blois van Treslongstraat, Van Hoornekade, J. v.d. Doesstraat, Van Egmontkade, Royards van den Hamkade, (huizenzijde), Keucheniusstraat, Groen van Prinstererstraat, Marnixlaan, Julianapark, waar men tegen kwart voor tien arriveert.

Bij de muziektent zal door een bestuurslid van de stichting Stadsontspanning met een enkel woord de feestverlichting worden ontstoken, waarna het concert van het Zuilens Fanfare Corps volgt.

Dit is wel het Zuilens Fanfare Corps en zij staan ook in het Julianapark. Maar de foto is van jaren later.. Wie beschikt over een foto die wél van de evenement een beeld geeft?

Er zijn knipsels over de gratis ongevallenverzekeringen voor abonnees van de krant. Maar in de jaren zestig van de vorige eeuw werd de UN Zilverpapier-actie opgezet. Een oproep tot het sparen en inleveren van zilverpapier. Zo kreeg een respectabel aantal abonnees een invalidenwagen. Natuurlijk schreef de krant ook over deze actie. dat kunnenw e lezen in het Utrechts Nieuwsblad van 29 juli 1965:

UN Zilverpapier-actie

Mevr. Doornebosch rijdt in 131ste wagen

(Van een onzer verslaggeefsters)

UTRECHT — Wat fijn, wat fijn, waren de enige woorden die mevrouw Ch. Doornebosch-Van Unen uit kon brengen toen het (131ste) invalidenwagentje bij haar, de kamer werd ingereden. Weer had de zilverpapieractie van het Utrechtsch Nieuwsblad genoeg geld opgebracht om een wagen te kunnen kopen.

Mevrouw Doornebosch is 77 jaar oud en woont met haar 76-jarige man aan de Muyskenweg 51, vlak bij het Amsterdam-Rijnkanaal. Maar bij het kanaal is ze al vele jaren niet meer geweest. Zes jaar geleden werd mevrouw Doornebosch door ’n beroerte getroffen en sedertdien heeft ze vrijwel niet meer naar buiten kunnen gaan. Ook al omdat ze vier lange jaren in bed heeft moeten liggen.

Toen zij eindelijk weer op mocht en van kennissen een oud invalidenwagentje kreeg, kon ze eigenlijk nog niet naar buiten. Want het wagentje was zo zwaar dat haar man het slechts ten koste van vele zweetdruppels kon voortduwen. Maar de ene keer dat zij het gebruikten, gingen ze direct bij hun kinderen op bezoek.

De heer Doomebosch vond het nieuwe wagentje zo prettig rijden, dat hij meteen voorstelde maar naar het Wilhelminapark te gaan. Maar hij zei het schertsend, want buiten stroomde de regen.

In de zes jaar dat mevrouw Doornebosch bijna niet meer buiten is geweest, is er heel wat nieuws gebouwd en zodra het mooi weer wordt gaat ze op stap met haar man. Ook naar het Julianapark, dat vlak bij is.

De mooie wagen werd door haar zoons en schoondochters aan alle kanten bekeken en vooral de rem was een onderwerp van hilariteit. Als je niet meer verder wilt moeder, dan zet je gewoon de wagen op de rem en moet vader wel stoppen, grapjaste er een.

Maar mevrouw Doornebosch is erg tevreden met haar nieuwe wagen en voelde zich er direct in thuis.

Bij de uitreiking van de wagen was ook de voorzitter van de afdeling Utrecht van de Algemene Nederlandse Invalidenbond aanwezig, de heer H.A. Hietbrink.

Mevrouw Ch. Doornebosch-van Unen in haar nieuwe invalidenwagentje, dat ook bij haar kleinkinderen veel bewondering oogstte. Achter haar staan van links naar rechts: Dieneke, Anske, de heer Doornebosch en Johnny.

Zonne-kinderen, het was leuk geprobeerd: Dit artikel stond in de Tilburgsche courant van 28 juli 1928:

ZONNE-KINDEREN VAN UTRECHT.

Een uniek experiment op 400 jongens en meisjes.

In de nieuwe buitenwijk van Utrecht, ontstaan op een plek, waar twaalf maanden geleden nog vee aan het grazen was, houden de schoolautoriteiten zich thans onledig met een hoogst belangrijk experiment ter bepaling van den invloed van vita-glas op opgroeiende kinderen.

In de Marnixlaan 170 bevindt zich een nieuw schoolgebouw met acht klaslokalen, welke school bezocht wordt door vier honderd jongens en meisjes van zes tot dertien jaar oud. Vier dezer lokalen zijn voorzien van vita-glas en de overige vier van gewone glasruiten, en de kinderen zijn verdeeld in twee groepen met het doel om lichaamsgrootte, gewicht en algemeene gezondheid van elke groep na eenige maanden nauwkeurig te kunnen bepalen. Dit experiment omvat drie op een nieuwe leest geschoeide eigenschappen. Groepen van twee honderd elk zijn grooter dan tot dusverre onderzocht; bovendien zijn de leeftijden der kinderen van groote verscheidenheid — n.l. 6, 9, 10 en 13 in de eene groep; 7, 8, 11 en 12 in de andere groep; en het is een merkwaardig feit dat Dr. R. E. Wieringa, onder wiens toezicht het experiment wordt verricht, besloten heeft zijn werk, als het ware, in het duister te doen. Ten einde een volkomen onpartijdig oordeel te kunnen vellen weigert de dokter zich te laten inlichten, welke lokalen met het nieuwe glas zijn toegerust en welke niet.

Foto van de in het artikel genoemde school waar de kinderen zonne-kinderen zouden moeten worden. Het is de huidige Aboe Daoedschool aan de Marnixlaan. Op de voorgrond de Vecht. Foto uit de collectie van Het Utrechts Arcchief.

Bovenstaand artikel maakte me nieuwsgierig naar het resultaat…: ‘Het onderzoek in Utrecht was een vergelijking tussen twee groepen leerlingen in de Nicolaasschool en Marnixschool wat betreft het effect van vita glas. De kinderen van twee klassen in lokalen met vita glas en twee controle klassen in lokale zonder vito glas in de Nicolaasschool en de Marnixschool werden gedurende drie maanden door artsen onderzocht wat betreft hun lichamelijke ontwikkeling (niet de leerprestaties). De arts keek naar de toename in lichaamsgewicht, lichaamslengte, de borstomvang en het hemoglobinegehalte, zowel onder jongens als meisjes. De uitslagen van het onderzoek waren ronduit teleurstellend. Er bleek nauwelijks verschil te zijn tussen ontwikkelingen van de kinderen in de lokale met vita glas en zonder vita glas. Uit het onderzoek kwam ook naar voren dat kinderen bij het raam wel een aanwijsbare verbetering in lichamelijke gesteldheid toonden ten opzichte van de andere kinderen in het lokaal. De metingen toonden bij deze kinderen een lichte verbetering van het hemoglobinegehalte aan. Maar de opsteller van het onderzoek was voorzichtig met het trekken van conclusies. Het effect was zo klein dat het evengoed veroorzaakt kon worden door toevallige omstandigheden.’