De Prinses Margrietstraat 2

De Prinses Margrietstraat is ooit begonnen onder de naam Heiligerleestraat. De straat was nog onbebouwd. Na de geboorte van de diverse prinsessen, werden scholen en straten in Zuilen vernoemd naar leden van het koninklijk huis. De Heiligerleestraat leende zich uitstekend voor een herbenoeming, en zo besloot het gemeentebestuur van Zuilen tot de naamswijziging.

Een korte beschrijving van de straat doen we in twee delen: deel 1 voor de oneven zijde begint bij de Adriaan van Bergenstraat. De tegel met deel 2 ligt hier bij de Prinses Beatrixlaan. – De Prinses Margrietstraat is bijna even lang als de Marnixlaan! – Vóór de Tweede Wereldoorlog hebben we hier weinig te zoeken, de straat is dan nog onbebouwd. Stenen bebouwing is dan zelfs nog verboden. Dat heeft te maken met het Fort De Klop, net over de Vecht. Tot aan de oorlog dacht men het schootsveld van de forten rond de stad Utrecht nodig te hebben ter verdediging van het land. Dat bleek na de luchtaanvallen vanaf 10 mei 1940 onjuist en daarmee kwam de mogelijkheid tot bebouwen in beeld.

Richting Adriaan van Bergenstraat duurt het nog geruime tijd voordat we ‘Zuilense’ bebouwing zien. De flats voorbij de Huis te Zuylenlaan zijn na de annexatie gebouwd, zij werden gesloopt en vervangen door de herenhuizen die er nu staan. Voorbij de Zuylenveldlaan werden twee scholen gebouwd. Deze werden ontworpen door de gemeente-architect van Zuilen, W.C. van Hoorn. Vanwege de gebruikte gele-verblendsteen, werden ze de ‘gele scholen’ genoemd.

Deze scholen, (openbare) de Prinses Marijkeschool en de (christelijke) Elout van Soeterwoudeschool, werden kort na de Tweede Wereldoorlog gebouwd. Deviezentekorten bepaalde toen dat wel scholen gebouwd mochten worden, maar gymzalen ‘dat kwam later wel’. Van Hoorn bedacht een nieuw type school: de lokalen in een ruitvorm, om een ruimte heen. Zo ontstond een ‘aula’, een soort ‘sporthal’ terwijl het eigenlijk niet mocht!

Langs de gangen van de bovenste verdieping werden van draadwerk gemaakte versieringen aangebracht die een schoolvak uitbeelden.

Éen van de twee Gele Scholen die plaats moesten maken voor winkelcentrum ‘Rokade’.

In de tweede helft van de jaren vijftig van de vorige eeuw werden aan deze oneven zijde ook woningen gebouwd. Dit waren woningen en een (vergader)zaaltje van de Stevensfundatie. Op Wikipedia lezen we over de Stevensfundatie het volgende:

‘De Stevensfundatie was een hofje in Utrecht. Slechts enkele woningen zijn bewaard gebleven waardoor het niet meer als hofje herkenbaar is.

Gerardus Hendrikus Stevens bepaalde bij testament van 18 juni 1853 dat een deel van zijn nalatenschap zou moeten worden aangewend voor de oprichting van vrijwoningen voor protestantse ambachtslieden.

Na zijn dood kochten de beheerders van de Stevensfundatie een stuk grond van het Heilige Kruisgasthuis aan tussen de Kruissteeg (vanaf 1869 Kruisstraat), de Biltstraat, de Stadsbuitengracht en de Gasthuisstraat, waar zich de Breyerskameren bevinden. In 1860 werden op dit terrein 50 woningen gebouwd op een binnentuin…

De bepaling dat de huizen bedoeld waren voor mannelijke ambachtslieden werd strikt nageleefd: als een man overleed, moesten zijn vrouw en kinderen het hofje verlaten terwijl een man die weduwnaar werd mocht blijven. De regels zijn in de jaren ’30 versoepeld.

Door de komst van de Rijkshogereburgerschool in 1866 en concertgebouw Tivoli in 1871 was de Kruisstraat een drukke straat geworden en de gemeente wilde de straat verbreden. Plannen hiertoe werden in 1935 ingetrokken maar in 1955 alsnog uitgevoerd. Hierdoor moest de Stevensfundatie terrein inleveren…

De fundatie bouwde vervangende woningen in Zuilen…’

Naast de rij ‘vervangende woningen’ bouwde men een zaaltje. Dit zaaltje werd ook verhuurd voor ‘bruiloften en partijen’ en werd later verbouwd en uitgebreid. Sinds 2004 is het een hotel met 10 kamers in de organisatie van Holland Lodge Hotels.

Meer weten over de Prinses Margrietstraat en/of Zuilen: www.museumvanzuilen.nl

Voor meer informatie over 100 jaar woningbouw in Zuilen: Bouwen voor de Buurt: bronnen